Yahya Efendi Türbesi

Yahya Efendi kimdir ?

İstanbul’un manevi atmosferini altına dönüştüren isimler arasında bulunan Yahya Efendi, denizcilerin piri ve boğazın manevi muhafazasını sağlayan dervişan olarak anılmaya devam eden, Kanuni Sultan Süleyman’ın hem dostu hem de sütkardeşidir. 1495’de Trabzon’da doğduğunda, Sultan Süleyman’ın babası Yavuz Sultan Selim Han Trabzon valiliği görevini icra ile memurdu. Babasının valilik nezaretindeki vazifeleri vesilesi ile iyi bir eğitim alan Yahya Efendi’nin ilk hocası Ali Çelebi’dir.

Alim, müderris, devlet adamı.

Yavuz Sultan’ın tahta çıkışından sonra eğitimlerine İstanbul’da devam eden Yahya Efendi, o dönemin en büyük alimlerinden biri olan Zenbilli Ali Efendi’nin rahle-i tedrisinden geçer. Matematik, geometri, edebiyat ve hat alanındaki parlaklığı ve İslami ilimlere vakıflığı ile dikkatleri üzerine çeken Yahya Efendi, Sultan Süleyman’ın tahta geçişi ile devlet erkanı arasında yer alır. İstanbul’daki Cambaziye Medresesi’nde müderrislik vazifesi deruhte eden Yahya Efendi, daha sonraları kendisine yaptırdığı ev, mescit, medrese ve hamamdan oluşan külliyeye geçerek, inziva hayatı sürer.

Yahya Efendi Türbesi hakkında bazı bilgiler ve türbenin yeri

Yahya Efendi’den “ağabeyim” olarak bahseden Sultan Süleyman, Yahya Efendi’nin vefatı üzerine müteessir olur ve ona yakışır bir türbenin kendi medresesinin bulunduğu yere inşa edilmesi üzerine talimat verir. Dönemin önemli mimarı, Mimar Sinan tarafından alınan vazife kısa sürede tamamlanır ve kare modeline sahip bugünkü türbe yapılır. Türbenin kubbesi, klasik Osmanlı türbe mimarisini andıran, sadeliği ile ön plana çıkan şekilde inşa edilmiştir. Buradaki sadeliğe rağmen Osmanlı görsel sanatının önemli çalışmaları, türbe duvarları üzerine işlenmiştir.

Türbe, ikinci Mahmut ve ikinci Abdülhamit döneminde restore edilerek, genel bir bakıma tabi kılınmıştır. Türbenin doğu ve batı bölümdeki camlar, ilk günkü orijinalliğini korusa da, diğer yönlerdeki camlar aslına uygun şekilde yenilenmiştir. Türbenin hem iç hem de dış avlusundan birçok sanduka bulunur. Dış avludaki mezarlıklar, dönemin önde gelen devlet adamlarına aittir. Ayrıca, Yahya Efendi’nin müritleri de bulunur.

İç bölmedeki sandukaların bazıları ise, Yahya Efendi’nin eşine, oğluna ve torununa aittir. Ayrıca, türbede ikinci Abdülhamit’in oğlu ve kızı da vardır. Yine Sultan Süleyman’ın oğlu şehzade İbrahim de burada bulunur.

Türbenin yeri

Türbe, Çırağan sarayı’nın karşısında yer alır. Beşiktaş iskelesinden iki durak sonradır. İskeleden Ortaköy tarafına on dakikalık bir yürüme sonucunda türbeye ulaşılabilir.