Kasımiye Medresesi

Kasımiye Medresesi : Mardin’de Artuklular döneminde yapımına başlanmış olan, Timur döneminde Moğalların saldırıları sonucucu yapımı yarım kalan mimaridir. 1457 -1502 yılları arasında Akkoyunlu sultanı Cihangir oğlu Kasım Mardin’e atanmış ve medresenin inşasına devam etmiştir. Medrese iki katlı olup, tek bir avlu etrafında ve cami ve türbe ile birlikte külliye şeklinde yapılmıştır. Kapı çeşitli işlemelerle süslüdür; günümüze kadar bir kısmı tahrip olmuştur. Binanın batısında Şafiiler’in kullandığı dikdörtgen biçiminde kubbeli mescit bulunmaktadır. Doğusunda Sünnilerin kullandığı mescit bulunmaktadır. Bu mescit Yapının kuzeyinde ise çeşme yer alır.

700 yıllık bir tarihe sahip medresede toplam yirmi üç medrese odası bulunur. Bunların on biri alt katta, on ikisi üst kattadır. Güneş doğduktan batana kadar tüm derslikler aydınlıktır. Medresede hem dini ilimler hem fenni ilimler icra edilmiştir Sınıf olarak tabir edilen küçük odaların üstünde o dersliğin hangi bilime ayrıldığını gösteren astronomi ve tıp bilimine ait simgeler bulunmaktadır.Mimarisinden dolayı Güneşin doğuşundan batışına kadar, hangi cephesi olursa olsun bütün medresenin odaları güneş ışığı almaktadır.

Rivayetlere göre Kasım Paşa burada katledilmiştir. Rivayete göre “Kasım Paşa’nın kız kardeşi, Kasım Paşa öldüğünde kanlı gömleğini ağıtlar yakarak eşliğinde eyvanın duvarlarına sürmüştür ve hala o duvarlara su döküldüğünde duvardaki kan izleri belli olduğu” söylenir. Günümüzde Medresenin müze düzenleme çalışmaları devam ettiğinden o dönemden kalma birçok tıbbi malzeme çerçeveler içinde avluda sergilenmektedir.

İnsan hayatını imgeleyen hayat çeşmelerinden biri de diğer medreselerde olduğu gibi kasımiye medresesinde vardır. Burdaki çeşmenin hikayesi,  medreseyi yaptıran Sultan Kasım’ın başı Timur tarafından burada kestirilmiştir Kasımın kız kardeşi acısını dindirmek için başındaki yaşmağını çıkarıp yerdeki abisinin kanına bulamış ve duvarlara saçmıştır. İç avlunun sağ ve sol duvarında halen mevcut olan izlerin Sultan Kasım’ın kanı olduğuna inanılıyor.

Adres: Mardin, 1711. Sk, 47000,  Mardin, Türkiye